در حال حاضر یکی از شناخته شده‌ترین ساختارهایی که توانسته‌اند در طول دو دهه اخیر در افزایش اشتغالزایی و کسب ثروت نقش مهمی داشته باشند پارک‌های علم و فناوری و شرکت‌های دانش‌بنیان هستند که طبق آخرین آمار منتشره از سوی مرکز پژوهش‌های مجلس، فعالیت‌های اقتصادی این شرکت‌ها در پارک‌ها منجر به ایجاد سه هزار شغل شده است. در حالی که کشور با بحران بیکاری و کمبود فضا در اداره‌های دولتی برای استخدام روبه‌رو است تاسیس این شرکت‌ها می‌تواند باری از دوش دولت بردارد.
یکی از اهدافی که برای راه‌اندازی پارک‌های علم و فناوری در نظر گرفته شده این است که پارک‌های علمی ضمن به جریان انداختن و مدیریت دانش و فناوری در میان دانشگاه‌ها، موسسه‌های تحقیق و توسعه، شرکت‌های خصوصی و بازار، رشد شرکت‌های متکی بر نوآوری را نیز از طریق مراکز رشد و فرآیندهای زایشی تسهیل کنند.
اهمیت فعالیت این پارک‌ها تا آنجاست که در قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و پارک‌های علمی و فناوری وظایف متعددی بر دوش وزارتخانه‌های علوم، ‌تحقیقات و فناوری، اقتصاد و دارایی، ‌نهاد ریاست‌جمهوری و سایر نهادهای دولتی و خصوصی گذاشته شده است که به‌عنوان مثال در بند پنج این قانون آمده است: به‌منظور کمک به تجاری‌سازی نوآوری‌ها و اختراعات و شکوفاسازی و کاربردی کردن دانش فنی از طریق ارائه کمک و تسهیلات قرض‌الحسنه و تسهیلات بدون اخذ هرگونه تضمین و مشارکت با اختیار بخشش تمام یا بخشی از سهم مشارکت به شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان، صندوقی تحت عنوان صندوق نوآوری و شکوفایی وابسته به شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری و زیر نظر رئیس شورا تاسیس می‌شود. منابع مالی صندوق شامل کمک‌های دولت، اعتبارات مندرج در بودجه سالانه، هرگونه کمک و سرمایه‌گذاری اشخاص حقیقی و حقوقی و شرکت‌های دولتی وابسته و تابع، نهادهای عمومی غیردولتی و شهرداری‌ها و شرکت‌های وابسته و تابع است.

گفت وگوی خبری
اشتغال حدود ۳۰۰۰نفری در شرکت‌های دانش‌بنیان
توسعه پارک‌های علم و فناوری و شرکت‌های دانش‌بنیان یکی از اولویت‌های دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان بزرگ‌ترین دانشگاه حضوری دنیاست. از این‌رو ابراهیم واشقانی‌فراهانی، ‌معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی در گفت‌وگو با فرهیختگان از افزایش این مراکز تا پایان سال 96 خبر می‌دهد و می‌گوید: دانشگاه آزاد اسلامی تاکنون 176 شرکت دانش‌بنیان راه‌اندازی کرده است و در نظر دارد تعداد این مراکز را به عدد 800 برساند یعنی تا یک سال دیگر 624 شرکت دیگر به مجموعه مراکز علم و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی اضافه خواهد شد.او ادامه می‌دهد:دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان یک نهاد غیردولتی برای ایفای نقش خود در رشد و توسعه کشور با اجرای برنامه توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان و مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری و حمایت از نخبگان علم و فناوری، ‌گام مهمی در این ارتباط برداشته و یکی از بزرگ‌ترین پارک‌های علم و فناوری خصوصی در کشور را تاسیس کرده است.واشقانی با اشاره به اینکه مدل پارک‌های علم و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی با پارک‌های دیگر متفاوت است، ‌می گوید:پارک‌های دولتی اجازه سرمایه‌گذاری در شرکت مستقر در پارک را ندارد درحالی که پارک علم و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی به صورت مستقیم یا غیرمستقیم نمی‌تواند به سرمایه‌گذاری و حمایت مادی و معنوی در شرکت‌ها ورود کند و در سهم شرکت یا فروش محصول شرکت‌ها مشارکت داشته باشد.
107 مرکز رشد
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به اینکه این دانشگاه تاکنون 107 مرکز رشد را تاسیس کرده است، ‌می افزاید:‌ در حال حاضر بیش از هزار هسته، واحد فناور و شرکت‌های دانش‌بنیان با هدف حمایت و پشتیبانی سرمایه‌گذاری در عرصه علمی و دانشگاهی تشکیل شده است. او از اشتغال دو هزار و 671 نفر در مراکز علم و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی خبر می‌دهد و می‌گوید: این دانشگاه هر ساله با تکیه بر ظرفیت‌های بزرگ علم و فناوری و تاکید بر اقتصاد دانش‌بنیان، ‌باید بخشی از درآمدهای خود را از محل درآمدهای غیرشهریه‌ای به دست آورد و این امر فقط با توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان محقق خواهد شد.واشقانی‌فراهانی همچنین به شکل‌گیری شرکت زنجیره خدمات با هدف آموزش‌های لازم در ارتباط با برنامه کسب‌وکار، تجاری‌سازی و بازاریابی و نحوه شرکت‌داری در دانشگاه آزاد اسلامی اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد:مقدمات راه‌اندازی صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی دانشگاه آزاد اسلامی در حال انجام است و تا پایان سال مجور لازم را دریافت خواهد کرد. این مقام مسئول در دانشگاه آزاد اسلامی یاد آور می‌شود:‌در حال حاضر در این دانشگاه بیش از هزار محصول تولید شده و به همین منظور سامانه آزاد اکسپو راه‌اندازی شده است که در بعضی از زمینه‌ها مانند گیاهان دارویی صادرات در دانشگاه وجود دارد.
آمارها چه می‌گویند
انجمن بین‌المللی پارک‌های علمی(IASP)، شبکه‌ای جهانی برای پارک‌های علم و فناوری محسوب می‌شود و با توجه به گستردگی مناطق جغرافیایی اعضا، 6 منطقه آفریقا، اروپا، شمال آمریکا، آمریکای لاتین، اقیانوسیه (آسیا پاسیفیک) و غرب آسیا در این انجمن تعریف شده است. انجمن بین‌المللی پارک‌های علمی بیش از 270 عضو قطعی از 73 کشور دارد و 21 پارک علم و فناوری ایران نیز عضو این انجمن هستند.
در ایران آیین‌نامه تاسیس و راه‌اندازی پارک‌های علم و فناوری در سال 1381 در شورای گسترش آموزش عالی به تصویب رسید که در آن مقررات مربوط به تاسیس و اداره پارک‌ها تشریح شده است.
پارک‌های علم و فناوری استان‌های آذربایجان شرقی، سمنان، خراسان، فارس، گیلان، مرکزی و یزد نیز در سال 1381 با انحلال سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی استان‌ها ایجاد شد.